Klote man maar morgen beter

'Af en toe iets bijhouden van wat je denkt, wat je leest, wat je ziet..' (Nooteboom)

wat je dacht, wat je las, wat je zag. Poef! En het nu is al geweest. Tot zover leven in het het nu. Het nu is overroepen.

Uitgelezen in 2024: 69 boeken. Met veel plezier en voorbehoud voor de definitieve keuze, dit zijn de dertien memorabelste, alfabetisch.

Almadhoun, Ghayath, Ik heb een afgehakte hand voor je meegenomen. Een bundel van een Palestijn die in een kamp in Syrië geboren werd en die in 2008 naar Zweden vluchtte. Een pijnigend boek dat moet en zal kwetsen. 46 pagina’s, een jaar lang (her)lezen. Adriaan van Dis vestigde in zijn podcast mijn aandacht op de afgehakte hand.

Andrea, Jean-Baptiste, Duivels en heiligen. Andrea, lees alles van Andrea! Hij maakt de mooiste zinnen en ontbreekt desondanks in opvallend veel eindejaarslijstjes. Duivels verscheen in 2021 in het Frans. Het gaat over het weeskind Joe (Joseph). Hij speelt hemels Beethoven op de piano en wordt verliefd op Rose. Al de rest wordt meeslepende geschiedenis.

Andrea, Jean-Baptiste, Waak over haar. Het boek won de Goncourt in 2023. Italië, de 20ste eeuw en, een kleine man die Michelangelo heet. Hij kiest Mimo als roepnaam. Mimo is een geniale maar bescheiden beeldhouwer en Viola Orsini, die zo graag wil vliegen en gelegen op een graf luistert naar de andere wereld, is de liefde van zijn leven. Even mooi en fantastisch als Marquez, een meestervertelling à la de beste Dickens.

de Jong, Aimée en Golding, William, Lord of the Flies. Een roman uit 1954, Golding won de Nobel Prijs in 1983. Nu heerlijk in nostalgische en dus tijdloze tekeningen omgezet door de Jong. Duizel en vrees mee met Ralph, Jack, Simon, Piggy en de tweeling Sam en Eric op een onbewoond eiland.

de Vries, Joost, Hogere machten. de Vries is de slimste schrijver van de Lage Landen en een echte romancier. Hij plot, tekent karakters en schiet raak met zijn scherpe observaties van onze en andere tijden. Op de voorgrond: een romance.

Erpenbeck, Jenny, Kairos. Een beklemmend liefdesverhaal. Over Oost en West, de Staat en de Vrije Wereld. Over macht. Het boek wordt met elk woord grootser qua thematiek. In het kader van mijn (her)ontdekking van Duitsland. Later nog aangewakkerd door de televisiereeks van Jan Leyers.

Gardam Jane, Een onberispelijke man. Old Filth, “Failed in London, Try Hong Kong”. Engeland, altijd weer Old England. Het boek is uit 2003, het eerste van een trilogie. Nu pas gelezen. Elk boek vertelt en vertaalt een paar mensenlevens vanuit een ander perspectief. Over Feathers en Veneering, twee juristen, en Betty. Zij is de vrouw van de ene en het lief van de andere.

Ilies, Florian, Betoverende stilte, Caspar David Friedrichs reis door de tijd. Duitsland revisited, de romantiek van de 19de eeuw. Met veel dank en bewondering voor professor Hans De Wolf, en zijn cursus Moderne Kunst, die mij naar Friedrich leerde kijken. De Wolf overleed tijdens het vorige academiejaar. Ruhe in Frieden.

O’Connor, Elisabeth, Walvistij. Whale Fall in het Engels. Een debuutroman over verlangen naar anders en beter. Over isolement, de wind, de zee en taalproblemen. Een aangespoeld kadaver van een walvis op het eiland trekt de aandacht van de vastelanders.

Osman, Richard, De man die twee keer dood ging. Natuurlijk mag het ook verstrooien, heel grappig zijn en goed verkopen. Over een moordclub en hoogbejaarde detectives. Netflix is de verfilming aan het voorbereiden. Met Helen Mirren, Celia Imrie, Ben Kingsley en Pierce Brosnan. Titel: The Thursday Murder Club

Slimani, Leila, De duivel zit in de details. Essaybundel uit 2021. Geboren Marokkaanse, woont in Frankrijk. Seksuele moraal, moslimterrorisme, fundamentalisme, een schrijfster die ondermeer daarover mooie, heldere en essentiële teksten schrijft. Ze vecht voor vrouwenrechten. Actueel en controversieel.

van Dis, Adriaan, De kolonie mept terug. Als blikopener is van Dis even onontbeerlijk als Slimani. Zij werd geboren in 1981 en hij in 1946. Zijn hele parcours verdient onze aandacht. Zijn mept terug met als ondertitel over witte arrogantie en voortschrijdend inzicht: een denkoefening en leesreis moet een gids zijn voor nog vele jaren lezen en leren en een oproep om naar de stemmen van niet-witte mensen te luisteren.

Van Dongen, Peter, Voldongen. Dit is zijn visuele biografie en carrièreoverzicht. Hij vertelt en tekent al een leven lang met rake en rijke beelden. Hij tekende oa Nederlands-Indië en Indonesië en, Blake en Mortimer.

(Bootvluchtelingen uit Voldongen)